Tuesday, October 28, 2014

ដើមកំណើតរបស់មនុស្ស មាន(Video)



 ប្រហែលឆ្នាំ៩៩៩.៩០០០ព្រះអាទិត្យចាប់ផ្ដើមកើតនៅពេលយើងចាប់ផ្តើមនិយាយអំពីប្រវត្តិសាស្រ្តផែនដីយើងនឹង ឆ្ងល់ថាដីដែលជាទីសា្នក់អាស្រ័យរបស់យើងរាល់ថ្ងៃនេះមានកំណើតចាប់តាំងពីពេលណា?ហេតុអ្វីបានជាមាន ទឹកដីភ្នំទន្លេរសមុទ្រ​តើទាំងអស់នេះកកើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេច?តើជីវិតដែលមាននៅលើផែនដី មានចាប់តាំងពីពេលណាមក?តើអ្នកជឿថាមានសត្វដាយណូស័របានគ្រប់គ្រងផែនដីមុនវត្តមានរបស់មនុស្សដែរឬ? តើវត្ត​មានរបស់មនុស្សមានចាប់តាំងពីពេលណាមក?។អ្វីដែលយើងមិនទាន់បានដឹងច្បាស់អំពី អំពីខ្លួនយើងសំនួរទាំងអស់នេះនឹងបានបកស្រាយនៅពេលដែលអ្នកបានមើលវីដេអូឯកសារបស់ ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោកវីដេអូនេះមានរយៈពេលពីរម៉ោងហើយរៀបរាប់ចាប់តាំងពីការកកើតរបស់តារាទាំងឡាយ​ក៏ដូចជាការកកើតនៃព្រះអាទិត្យរបស់យើងផែនដីដែលជាលំនៅស្ថានរបស់យើងដែរ។ការបកសា្រយរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តដែលបានបកស្រាយនៅក្នុងវីដេអូនេះគឺបានចាប់ផ្តើមរៀបរាប់ចាប់តាំងពី    134000000000មុន(13.4 BillionsYears Before Us.) ព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទុះបែកនៃសកលដែល
គេឲ្យឈ្មោះថា ប៊ីគប៉ែង(Big Bang)។ការផ្ទុះនេះធ្វើឲ្យមានការបែកចេញតារាផ្សេងៗចេញពីគ្នា និងមានការរីករាលដាល នៃសកលកាន់តែធំឡើងៗ។​ខណៈនោះដែរព្រះអាទិត្យរបស់យើង
វាជាបំណែកនៃការផ្ទុះរបស់សកលនោះបានបង្កើតជាទំរង់របស់ខ្លួនដោយ ធាតុអ៊ីដ្រូសែនជាចំបង
និងមានធាតុផ្សេងៗទៀតចូលគ្នាជាមួយអ៊ីដ្រូសែនបង្កើតជាចំហេះ។ធូលីជាច្រើនដែលបាន
មកជាមួយព្រះអាទិត្យពីការផ្ទុះនៃសកលបាននៅ វិលជុំវិញព្រះអាទិត្យបានកកើតជាភពផ្សេងៗ
ដូចជា៖ភពពុធភពសៅរ៍ភពអង្គារ ភពព្រហស្បត្តភពសុក្រក្នុងនោះក៏មានភពផែនដីផងដែរ។
នៅប្រហែលជា450000000 (4.5 BillionYears Ago) មុនមានភពមួយមានទំហំប៉ុនភពអង្គារ
បានហោះមកបុកជាមួយភពផែនដីខណៈពេលនោះផែនដីបានបែកជាបំណែកតូចៗ។ចំពោះភពដែលបានបុកផែនមានបំណែកខ្លះចូលទៅក្នុងផែននិងបំណែកខ្លះទៀតជាមួយនិង
ផ្នែកខ្លះនៃផែនដីបានហហោះខ្ទាតចេញពីផែនដីនិង រងទំនាញគ្នាទៅវិញទៅមកជាមួយ
នឹងផែនដី។​ការរងទំនាញគ្នាទៅវិញទៅមកធ្វើឲ្យបំណែកភពនោះបានក្លាយទៅជាព្រះចន្ទ
ដែលព្រះចន្ទនិងផែនដីទាញគ្នាទៅវិញទៅមក។ការទាញគ្នានេះធ្វើឲ្យផែនដីមានលំនឹង
 រត់ត្រង់នៅលើអក្ស័រាងស្វ៊ែរជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ទំនាញរបស់ព្រះចន្ទជួយបន្ថយល្បើនរបស់ផែនដី ដែលកាលពីមិនទាន់មានព្រះចន្ទវាធ្វើដំណើរ៦ម៉ោងក្នុងថ្ងៃដើម្បីវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យតែនៅពេល
ដែលមានព្រះចន្ទផែនដីធ្វើការវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យមានរយៈពេល២៤​ម៉ោងនិងវារត់ត្រង់នៅ
លើអក្ស័ស្វ៊ែរ។ព្រះចន្ទធ្វើឲ្យផែនដីចុះត្រជាក់និងបង្កើតឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូររដូវភាវៈរស់ដែលមាន
វត្តមាននៅលើភពផែនដីនេះក៏អាស្រយ័ដោយសារផែនដីធ្វើទំនាញជាមួយព្រះចន្ទ​ព្រោះបើសិនជាគ្មាព្រះចន្ទទេផែនដីនឹងវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យក្នុងរយៈពេល៦ម៉ោងក្នុង
មួយថ្ងៃផែនមិនអាចចុះត្រជាក់គ្មានទំនាញជាក់លាក់វិលជុំវិញខ្លួនឯងគ្មានទិសដៅ​ហើយនៅលើភពផែនដីក៏គ្មានរដូវដែរ៕ភពផែនដីមានព្រះចន្ទរបស់ខ្លួន នៅប្រហែល380000000 ឆ្នាំមុន(3.8 BillionYearsAgo).។ នៅប្រហែលជា550000000( 550 MillionYearsAgo) ផែនដីចាប់ផ្តើមមានេះភាវៈធំៗនៅក្នុងទឹកនឹងចាប់ផ្តើមមានរុក្ខជាតិដុះជាច្រើន។ប្រហែល 300000 000(30 million years ago) រុក្ខជាតិជាច្រើនមានស្លាប់ហើយរលួយកប់នៅក្នុងដីដែលសព្វថ្ងៃនេះ
វាបានក្លាយជាកប្រងឥន្ទៈ។ប្រហែលជា250000000 (250 Million) មានការផ្ទុះភ្នំភ្លើងដែលធំជាង
គេបំផុតនៅលើផែន ការផ្ទុះនេះធ្វើឲ្យមានការបាត់បង់ជីវិតសត្វប្រហែល៧០ភាគរយបានផុតពូជ។ បន្ទាប់ក៏មានជីវិតភាវៈមួយទៀតបានកកើតឡើងនោះគឺដាយណូស័រ  ដែលមានវត្តមាននៅ
លើផែនដីប្រហែលជា116000000 ឆ្នាំមុន(116 MillionYearsago)។នៅខណៈនោះផែនដី​ទំាងមូលនៅជាប់គ្នាយ៉ាងធំដែលគេហៅថាប៉ាងគៀ(Pangaea)។ ប្រហែលជា65000000 ឆ្នាំមុន មានអាចម៍ផ្កាយមួយយ៉ាងធំបានធា្លក់មកលើផែនដី។ពេលនោះផែនដីទាំងមូលត្រូវបានបំផ្លាញ​មានពពកជាធូលីបានបិទបាំងព្រះអាទិត្យដែលធ្វើឲ្យយុគ្គ​របស់ដាយណូស័រក៏បានផុតពូជ
នៅពេលនោះទៅ។ការផុតពូជរបស់ដាយណូស័រ បន្សល់ទុកនូវជីវិតសត្វថនិកសត្វ
ដែលជាពពួកសត្វដែលចិញ្ចឹមកូនដោយទឹកដោះមិងមានម្រាមសំរាប់ចាប់កាន់។ប្រហែលជា100 00000(10 Million Years ago) មានការលេចឡើងនៃភ្នំហិមាល័យ។ប្រហែលជា2600000(2.6 Million yearsago) មានការចាប់ផ្តើមវិវត្តន៍មនុស្សពីប្រភេទសា្វ។ប្រហែលជា800000(80 thousands)  មនុស្សបានរកឃើញ​ភ្លើងសំរាប់ប្រើប្រាស់និងសំរាប់ការពារខ្លួនពីសត្វសាហាវ។ប្រហែលជា 200 000មនុស្សចាប់ផ្តើចេះនិយាយដោយសារមានការវិវត្តន៍បំពង់សំលេងដែលមនុស្សអាចនិយាយ 
និងធ្វើការទំានាក់ទំនងគ្នាតាមរយៈការនិយាយ។មុនពេលដែលមនុស្សចេះនិយាយ ពួកគេធ្វើការទំនាក់ទំនងគ្នាតាមរយៈការមើលនិងតាមរយៈកាយវិការប៉ុនណោះ។ នៅប្រហែល​ 50 000 ឆ្នាំមុន មានការកកើតទឹកកកនៅប៉ូលខាងជើងខណៈពេលពេលនោហដែរមនុស្ស អូម៉ូសា
ព្យានបានចាប់ផ្តើមធ្វើការផ្លាស់ប្តូរទីស្ថានចេញពីទ្វីបអាហ្វ្រិចទៅទ្វីបផ្សេងៗទៀតដូចជាទ្វីបអ៊ឺរុបអាស៊ីនិង អូស្ត្រាលី។ប្រហែលជា30000មនុស្សអូម៉ូសាព្យានបានមកដល់ទ្វីបអ៊ឺរុបជាលើកទី១តាមការបក
ស្រាយរបស់វីដេអូនេះបានបង្ហាញថាមនុស្សអូម៉ូសាព្យានបានផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅដើមម្បី
ស្វែងរកអាហារពីទ្វីបអាព្រិចទៅទ្វីបផ្សេងៗទៀតដូចជាអ៊ឺរុបអាស៊ីនិងអូស្ត្រាលី។មនុស្សដែលមាននៅលើផែនដីយើងសព្វថ្ងៃគឺជាប្រភេទមនុស្សតែមួយដែលគេហៅថាក្រុមអូម៉ូសាព្យាង ដែលក្របនេះមកពីទ្វីអាព្រិចហើយមនុស្សប្រភេទផ្សេងទៀតបានបាត់បង់ផុតពូជពីផែនដីអស់ហើយ។ នេះបញ្ជាក់ថាយើងជាមនុស្សប្រភេទតែមួយដែលមានប្រភពនិងដើមកំណើតនៅទ្វីបអាព្រិច។
ចំពោះពណ៌នៅស្បែករបស់មនុស្សមានការខុសគ្នាទៅតាមតំបន់រស់នៅរបស់ពួកគេ និងឥទ្ធិពលនៃអាកាសធាតុមនុស្សចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍ពេលដែលពួកគេចេះនិយាយនិងចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍ភាសា មនុស្សចាប់មានសិស្បៈអក្សរតាមរយៈការធ្វើកសិកម្មមិងប្រកមរបបរផ្សេងៗ។


Saturday, October 25, 2014

Rosalind Elsie Franklin

 

Rosalind ElsieលោកFranklin (25 កក្កដា 1920 - 16ខែមេសាឆ្នាំ1958គឺជាគីមីវិទូអង់គ្លេសនិងcrystallographកាំរស្មីXដែលបានធ្វើការរួមចំណែកដ៏សំខាន់ក្នុងការយល់ដឹងនៃរចនាសម្ព័ន្ធម៉ូលេគុលដ៏ល្អនៃ DNA(ស្ទះអាស៊ីតមេរោគធ្យូងថ្មនិងការងារជារបស់នាងសម្រេចបានកិត្តិនាមភាគច្រើនដោយសារតែDNAដែលដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការរំលាយអាហារកោសិកានិងពន្ធុវិទ្យានិងការរកឃើញនៃរចនាសម្ព័ន្ធរបស់វាបានជួយរួមការងាររបស់នាងបានយល់ពីរបៀបដែលព័ត៌មានហ្សែនឆ្លងកាត់ពីឪពុកម្តាយទៅកូនរបស់ពួកគេលោក Franklinត្រូវបានគេស្គាល់ថាល្អបំផុតសម្រាប់ការងាររបស់នាងនៅលើរូបភាពឌីប្រាក់ស្យុងកាំរស្មីXនៃDNAដែបាននាំឱ្យមានការរកឃើនៃចង្វាក់អង្កាញ់ពីរដងDNAនេះបើយោតាលោកFrancisCrickទិន្នន័និងកាស្រាវជ្រាវរបស់នាងត្រូវបានគេចុចគ្រាប់ចុចនៅក្នុងការកំណត់រចនាសម្ព័ន្ធនិងការៀបចំCricនិងឆ្នាំ1953តារាម៉ូដែលលោកJamesWatsoបានទាក់ទងនឹងរចនាសម្ព័ន្ធនៃDNAរូបភាលោកFranklinរបស់ឌីប្រាក់ស្យុងកាំរស្មីXបញ្ជាក់រចនាសម្ព័ន្ធរាងដូចស្លឹកត្រចៀកនៃDNAត្រូវបានបង្ហាញដល់Watsបានដោយគ្មានការយល់ព្រមឬចំនេះដឹងរបស់នាងរូបភាពនេះបានផ្តល់ការយល់ដឹងដ៏មានតម្លៃចូលទៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធ DNA ជានោះទេតែការរួមចំណែករបស់វិទ្យាសាស្រ្តលោកFranklinដើម្បីរកឃើញចង្វាក់អង្កាញ់ពីរដងដែលត្រូវបានមើលរំលងជាញឹកញាប់សេចក្តព្រាងដែលមិនបានផ្សព្វផ្សាយនៃឯកសាររបស់នាង (បានសរសេរគ្រាន់តែជានាងត្រូវបានគរៀបចំឱ្យចាកចេញពីមហាវិទ្យាល័យKingក្រុងឡុងដ៍)បានបង្ហាញថានាងបានកំណត់ដោឯករាជ្យ B-ទម្រង់បែបបទសរុបនៃHelixឌីអិនអេនិងទីតាំងនៃក្រុមផូលើនៅខាងក្រៅនៃរចនាសម្ព័ន្ធនេះ។ លើសពីនេះទៅទៀតវាជារបាយការណ៍មួយរបស់លោក Franklin ដែលបានបញ្ចុបញ្ចូលCrickនិង Watson បានថាឆ្អឹងខ្នងត្រូវមាននៅលើខាងក្រៅលោក Franklin អាចត្រូវបានគេប្រគល់ជូនរង្វាន់ណូបែលឧត្ដមគតិមួយនៅក្នុងគីមីវិទ្យារួមជាមួយលោក Wilkins Mauriceបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ផ្នែកមួនៃការងាររបស់នាងនៅលើឌីអិនអេនេះលោក Franklin បានដឹកនាំការងារបង្អស់នៅលើមេរោប្រជាជនទាំងនេះថ្នាំជក់និងមេរោគជំងឺនេះ។ នាងបានស្លាប់ក្នុងឆ្នាំ 1958 នៅអាយុ 37 នៃជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែរ។Early life and education ជីវិតដំបូងនិងការអប់រំ លោក Franklin បានកើតនៅ Notting Hill ហើយនោះទីក្រុងឡុងដ៍ចូលទៅក្នុងក្រុមគ្រួសារជ្វីហ្វរបស់អង់គ្លេសមួយដែលសម្បូរបែបនិងមានឥទ្ធិពលជាឪពុករបស់នាងគឺលោកElliលោក Arthur លោក Franklin (1894-1964)ដែលជាធនាគារិកទីក្រុងឡុងដ៍សេរីនយោបាយដែលបានបង្រៀននៅឯបុរសការងាររបស់មហាវិទ្យាល័យរបស់ទីក្រុងនេះនិងម្តាយរបស់នាងគឺMuriហ្វ្រាWaley(1894-1976) Rosalindជាកូនស្រីអែលឌើរនិងកូនទីពីរនៅក្នុងគ្រួសារកូនប្រាំនាក់របស់។ ពូរបស់ឪពុករបស់នាងគឺលោក Herbert សាំយូអែល (ក្រោយមក Viscountសាំយូអែល) ដែលជាលេខាធិការផ្ទះនៅឆ្នាំ 1916 និងជាលើកដំបូងហ្វឹកហាត់សាសន៍យូដាដើម្បីបម្រើក្នុងគណៈរដ្ឋមន្រ្តីអង់គ្លេសមីង, ស្រី Helen Caroline លោក Franklin របស់នាងបានរៀបការជាមួយលោក Norman ដឺMattosBentwich ដែលជាអគ្គមេធាវីក្នុងអាណត្តិរបស់អង់គ្លេសរបស់ប៉ាឡេស្ទីននោះក្រោយមកបានក្លាយជាអនុសំខាន់ក្រោយមកក្រុមគ្រួសាររបស់លោក Franklin របស់ជនភៀសខ្លួនជួយដោះស្រាយជ្វីហ្វមកពីអឺរ៉ុបដែលបានគេចខ្លួនពីណាស៊ីនោះ។ទីក្រុង Cambridge, Kingston និងប៉ារីស លោក Franklin បានទៅ Newnhamមហាវិទ្យាល័យទីក្រុង Cambridge ក្នុងឆ្នាំ 1938 និងបានសិក្សាគីមីសាស្ត្រនៅក្នុងវិទ្យាសាស្រ្តធម្មជាតិ Tripos ។ គ្រូរបស់នាងបានរួមបញ្ចូល spectroscopist នេះW.C. តម្លៃដែលក្រោយមកបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃមិត្តរួមការងារជាន់ខ្ពស់របស់នានៅមហាវិទ្យាល័យ King នៅឆ្នាំ 1941នាងត្រូវបានទទួលរង្វាន់លើកទីពីរថ្នាក់គោរពពីការប្រឡងវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្ររបស់នាងនៅក្នុងខែកុម្ភៈឆ្នាំ1953លោកFrancis CrickនិងJames Watsonបានរបស់  Cavendish បានមន្ទីរពិសោធន៍នៅសាកលវិទ្យាល័យ Cambridge បានចាប់ផ្តើមដើម្បីកសាងគំរូនៃទម្រង់បែបបទនៃការខDNAដែលប្រើប្រាស់ស្រដៀងគ្នាទៅនឹងទិន្នន័យដែលអាចប្រើបាននោះទៅក្រុមទាំងពីរនៅឯស្ដេច។ ភាគច្រើននៃទិន្នន័យរបស់ពួកគេត្រូវបានគេចេញមកដោយផ្ទាល់ពីការស្រាវជ្រាវបានធ្វើការនៅស្តេចដោយWilkinsនិងលោកFranklin ។ ការស្រាវជ្រាវលោកFranklinត្រូវបានបញ្ចប់ដោយខែកុម្ភៈឆ្នាំ 1953 មុនពេលការផ្លាស់ប្តូររបស់នាងទៅBirkbeckនិងទិន្នន័យរបស់នាងត្រូវបានគេសំខាន់។ ការកសាងម៉ូដែលត្រូវបានគេអនុវត្តប្រកបដោយជោគជ័យនៅក្នុងការ នៃរចនាសម្ព័ន្ធនៃ Helix អាល់ហ្វាដោយ Linus ប៉ូលនៅឆ្នាំ 1951  ប៉ុន្តែលោក Franklin ត្រូវបានប្រឆាំងទៅនឹងមុនការកសាងម៉ូដែលទ្រឹស្តី, រហូតដល់ទិន្នន័យគ្រប់គ្រាន់ត្រូវបានគេទទួលឱ្យបានត្រឹមត្រូវដើម្បីណែនាំអគារគំរូនេះ។Rosalind Elsie លោក Franklin លោកប៊ Rosalind Elsie លោក Franklin25 កក្កដា1920NottingHill ហើយនោះទីក្រុងឡុងដ៍ប្រទេសអង់គ្លេស ស្លាប់ 16 ខែមេសាឆ្នាំ 1958 (អាយុ 37) ក្រុមតោខៀវ Chelsea, ទីក្រុងឡុងដ៍ប្រទេសអង់គ្លេស ជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែកន្លែងសម្រាកWillesdenសហរដ្ឋសាលាប្រជុំបញ្ចុះសព51,5447 °លេខ 0,2399 ស្តាល់ដោយកាំរស្មី X សាប័នសមាគមស្រាវជ្រាវ Utilisation ធ្យូងថ្មរបស់អង់គ្លេសដឺ  Laboratoireកណ្តាលសេវាកម្មChimiquesបានសម្រេចមហាវិទ្យាល័យKing ក្រុងឡុងដ៍Birkbec មហាវិទ្យាល័យទីក្រុងឡុងដ៍ Mater អាលម៉ាបានNewnham មហាវិទ្យាល័យទីក្រុង Cambridge និក្ខេបបទនេះបានគីមីវិទ្យារូបវ័ន្តនៃ colloidal សរីរាង្គដ៏រឹងមាំដោយយោងពិសេសដើម្បីធ្យូង (ឆ្នាំ 1945) គេស្គាល់សម្រាប់រចនសម្ព័ន្ធនៃ DNA រចនាសម្ព័នវិចិត្រធ្យូងថ្មនិងក្រា រចនាសម្ព័ន្ធនៃមេរោ៕